Μία μέρα του χρόνου χωρίς αναστολές στο φαγητό… ή ίσως μία ακόμα ημέρα του χρόνου που η οικογένεια μαζεύεται γύρω από ένα τραπέζι, γεμάτο φαγητό, γέλια και χορούς. Αυτή είναι η Τσικνοπέμπτη, που παραδοσιακά είναι η Πέμπτη της δεύτερης εβδομάδας του Τριωδίου.
Η ιστορία αυτού του εθίμου ξεκινάει από την αρχαία Ελλάδα, όπου άνθρωποι μεταμφιεσμένοι σε σατύρους, ακολουθούσαν ορδές αρμάτων προς τιμήν του θεού Διόνυσου. Πονηρά και “χοντροκομμένα” αστεία, πειράγματα, και φυσικά μεγάλα μεθύσια, που είχαν ως αφορμή την λατρεία στο θεό του κρασιού.
Με βάση ιστορικές, καταγεγραμμένες πηγές, η Τσικνοπέμπτη συναντάται για πρώτη φορά στην Ιλιάδα του Ομήρου, όπου αναφέρεται στον καπνό και τη μυρωδιά από τα θυσιαζόμενα ζώα που ψήνονταν προς τιμήν ενός θεού. Οι αναθυμιάσεις, λοιπόν,από το κάψιμο ανέβαιναν στον ουρανό ως δώρο προς τους θεούς, ενώ στους θνητούς πολεμιστές απέμενε το ψητό κρέας για φαγητό.
Λίγο πιο μακριά, στην αρχαία Αίγυπτο, το έθιμο συνδέεται με τον θεό Όσιρι, ενώ δίπλα μας, στην αρχαία Ρώμη, η γιορτή της Τσικνοπέμπτης παραπέμπει στη γιορτή Λουπερκάλια των Ρωμαίων, που τελούνταν κάθε χρόνο προς τιμήν του Λούπερκους, θεού της γονιμότητας κατά τη ρωμαϊκή μυθολογία.
Ενδιαφέρουσα ιστορία, όμως, δεν έχει μόνο το έθιμο, αλλά και η λέξη “Τσικνοπέμπτη”, αφού προέρχεται από τη λέξη κνίσα που σήμαινε τον λιπαρό ατμό και την οσμή από το ψήσιμο του κρέατος. Η λέξη στη συνέχεια μετατράπηκε στην τσίκνα που ξέρουμε σήμερα: με μία απλή αντιμετάθεση η λέξη μετατράπηκε από κνίσα σε τσίκνα στην πορεία του χρόνου.
Η “κνίσα” κατά την αρχαιότητα χάριζε στους άρχοντες και στους πολεμιστές δύναμη και το απαιτούμενο κουράγιο πριν από τη μεγάλη μάχη ή από ένα μακρινό ταξίδι, αφού παράλληλα έτρωγαν και πολύ κρέας, ακόμη και για πρωινό. Οι πηγές αναφέρουν ότι τα ελάφια, τα αγριοκάτσικα και τα αγριογούρουνα ήταν τα αγαπημένα τους κρέατα για τσίκνισμα.
Ένα έθιμο με μεγάλη ιστορία δεν μπορεί παρά να γιορτάζεται ανά την Ελλάδα, με τον ίδιο ζήλο και κάθε χρόνο. Μπορεί φέτος να μας λείψουν οι μεγάλες παρέες με τα υπαίθρια μεγάλα τραπέζια, αλλά σίγουρα θα περάσουμε εξίσου καλά, με φουλ #nrg και αυτή την χρονιά!